Mụn viêm sưng đỏ có thể nói là nỗi ám ảnh không của riêng ai, mụn không chỉ gây đau rát khi vệ sinh da mà còn ảnh hưởng đến tinh thần, giao tiếp trong cuộc sống bởi những nốt mụn viêm sưng đỏ hiện diện trên mặt tiền vô cùng mất thẩm mỹ. Bài viết này, O2 SKIN sẽ bật mí cho bạn bí quyết trị mụn viêm sưng đỏ hiệu quả và ngăn ngừa mụn tái phát. Cùng theo dõi nhé!
Mụn viêm sưng đỏ là gì?
Mụn là một bệnh lý mãn tính được phân chia theo nhiều loại khác nhau, trong đó mụn viêm sưng đỏ là giai đoạn chuyển biến của mụn đầu đen, mụn đầu trắng và mụn ẩn ở mức độ nặng hơn. Biểu hiện của mụn viêm sưng đỏ là khi da xuất hiện các nốt mụn đỏ, sưng nhô lên bề mặt da, khi chạm vào có cảm giác đau rát, khó chịu.
Mụn viêm sưng đỏ được phân loại dựa vào kích thước, sự phát triển, mức độ viêm của mụn,… cụ thể như sau:
- Mụn viêm sưng đỏ dạng sẩn: Đây là những tổn thương viêm đỏ gờ trên bề mặt da, có thể có cảm giác đau nhẹ khi chạm vào. Mụn có kích thước nhỏ và có màu đỏ, đa phần không thấy nhân mụn và tổ chức mủ rõ.
- Mụn viêm sưng đỏ chứa mủ: Là một bước phát triển mới của mụn sẩn, màu trắng đục hoặc hơi ngả vàng, bên trong chứa mủ, xung quanh là viền viêm đỏ. Có những tổn thương mụn mủ có kích thước nhỏ bằng đầu đinh ghim hình thành bên cạnh các mụn nước với kích thước tương ứng. Đặc điểm này thường ít khi liên quan đến tiến triển của các vi nhân mụn đã được hình thành trước đó.
- Mụn viêm sưng đỏ dạng nang (hay còn gọi là mụn bọc): Là loại mụn nặng và nguy cơ gây sẹo lõm rất cao. Mụn gây đau nhức, khó chịu với những tổn thương gờ lớn nhô lên khỏi bề mặt da hoặc sờ thấy có chân sâu bên dưới da. Mật độ tổ chức mụn có thể cứng chắc hoặc mềm tùy theo thành phần chất chứa bên trong nó là dịch, chất bã hay mủ.
Lưu ý: Không nên sờ, cạy, nặn mụn ở những tổn thương mụn đang viêm sưng đỏ vì không được xử lý sạch nhân thì sẽ dễ bị mụn chai cứng, xỉn màu và rất gây nhiễm trùng, để lại sẹo lõm trên da.
Quá trình hình thành mụn viêm sưng đỏ
Có 4 yếu tố chính dẫn đến việc hình thành mụn viêm sưng đỏ:
- Sự tăng tiết bã nhờn: Khi cơ thể xảy ra tình trạng xáo trộn nội tiết tố do nhiều nguyên nhân, thường xảy ra vào giai đoạn dậy thì hoặc trước kỳ hành kinh của phụ nữ, hoặc có thể do những đáp ứng kích thích tiết nhờn tại chỗ liên quan đến chế độ chăm sóc da, sinh hoạt, điều trị…
- Sừng hóa lỗ chân lông: Lớp sừng dày lên, kết hợp với sự tăng tiết bã nhờn khiến chất bã ứ đọng, các vách nang phình lên làm gián đoạn quá trình điều tiết bã nhờn, hình thành nên các vi nhân mụn (“tiền thân” của mụn đầu trắng và mụn đầu đen).
- Mất cân bằng hệ khuẩn chí da (Microbiome da): Da là nơi “trú ngụ” của nhiều vi sinh vật khác nhau, từ vi khuẩn, vi nấm, virus… Khi có bất kỳ sự mất cân nào bằng xảy ra trên da cũng có thể khiến mụn xuất hiện. Trong đó, môi trường bã nhờn, nhân mụn bít kín là những điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn mụn (P.acnes) hoặc một số nấm men Malassezia phát triển và hình thành mụn. Mụn viêm sưng đỏ xuất hiện ở những vùng cơ thể chứa nhiều tuyến bã như: Mặt, cổ, ngực, lưng trên, vai, cánh tay và mông.
- Quá trình viêm: Nhiều yếu tố tác động khiến cơ thể sản sinh các chất đáp ứng viêm, hình thành nên các vi nhân mụn không viêm (viêm dưới đáp ứng lâm sàng) và cả những trường hợp mụn viêm, mụn mủ, nang bọc.
Lưu ý: Không được dùng tay hoặc các vật sắt nhọn để nặn mụn viêm sưng đỏ. Cần gặp trực tiếp Bác sĩ Da liễu để có biện pháp chữa trị kịp thời và khoa học.
Vì sao mụn viêm sưng đỏ dễ tái phát?
Đây có lẽ là câu hỏi chung của rất nhiều bạn trẻ đã và đang trong quá trình điều trị mụn viêm sưng đỏ. Mặc dù các bạn đã chi tiêu nhiều tiền bạc, bỏ ra nhiều công sức và tốn nhiều thời gian, cố công trị mụn viêm sưng đỏ bằng nhiều phương pháp nhưng mụn vẫn không khỏi hoặc khi đã khỏi thì lại có tình trạng tái đi tái lại nhiều lần và đáng buồn hơn là lần tái lại còn nặng hơn tình trạng mụn ban đầu. Vậy nguyên nhân nằm ở đâu? Vì sao mụn viêm sưng đỏ dễ tái phát như vậy?
Cùng điểm qua các nguyên nhân sau và đếm xem mình mắc phải bao nhiêu sai lầm trong cuộc chiến trị mụn viêm sưng đỏ chưa thấy hồi kết này nhé!
- Bạn biết không? Bản chất mụn là 1 bệnh lý mãn tính nên rất dễ tái phát, ngay cả khi đã được điều trị khoa học nhưng nếu không chăm sóc da đúng cách sau điều trị, mụn viêm sưng đỏ cũng có nguy cơ tái phát cao. Việc chăm sóc và làm sạch da đúng cách giúp ngăn ngừa mụn viêm sưng đỏ tái phát. Khi thói quen này không được duy trì sẽ tạo điều kiện cho mụn quay trở lại, thậm chí có thể nặng hơn tình trạng mụn trước đó.
- Điều trị mụn viêm sưng đỏ không đủ giai đoạn: Nguyên tắc điều trị mụn cần trải qua đủ 2 giai đoạn tấn công và duy trì. Khi giai đoạn tấn công đã mang lại những cải thiện nhất định cần tiếp tục giai đoạn duy trì để ngăn ngừa mụn viêm sưng đỏ tái phát. Tuy nhiên trên thực tế nhiều bệnh nhân chỉ dừng lại ở giai đoạn đầu tiên – giai đoạn tấn công. Ngay khi thấy da có cải thiện là ngừng ngay việc điều trị, không tái khám với bác sĩ dẫn đến nguy cơ tái phát rất cao, lên đến 49%.
- Thiếu tính kiên trì, nóng vội trong thời gian điều trị: Thay đổi phương pháp liên tục khi chưa thấy da mụn có cải thiện; Tự ý ngừng điều trị, tin vào những lời quảng cáo có cánh như “trị mụn thần tốc”, “trị mụn chỉ trong 5-7 ngày”, các loại thuốc được gắn mác “thảo dược” không rõ nguồn gốc, xuất xứ, được bày bán tràn lan trên mạng xã hội, chứa corticoid (một loại thuốc có tác dụng giảm viêm nhanh nhưng tai biến nhiều).
- Không tuân thủ phác đồ của Bác sĩ Da liễu: Không uống thuốc đúng giờ, uống thuốc không đủ liều,dùng thuốc trị mụn không đúng bác sĩ khuyên dùng, hiểu sai tác dụng phụ của thuốc, không tái khám đều đặn, điều trị ngắt quãng khiến da rơi vào tình trạng đề kháng kháng sinh, vi khuẩn P. acnes trở nên bất trị với kháng sinh hoặc đôi khi nóng vội tự điều trị theo toa thuốc của người khác,… khiến mụn viêm sưng đỏ ngày càng trầm trọng hơn.
- Chăm sóc da, ăn uống không đúng cách: Chăm sóc da không đúng, dùng sản phẩm không phù hợp cộng với việc ăn uống không khoa học là 1 trong những nguyên nhân khiến mụn viêm sưng đỏ tái phát không hồi kết.
Cách trị mụn viêm sưng đỏ hiệu quả và ngừa tái phát
Để trị mụn viêm sưng đỏ hiệu quả và ngừa tái phát, bạn nên thực hiện đúng những điều sau đây:
- Điều trị đúng phác đồ: Đến thăm khám với bác sĩ để được lên phác đồ riêng biệt. Tùy vào tình trạng mụn mà Bác sĩ Da liễu sẽ đưa ra phác đồ riêng biệt với từng bệnh nhân hay còn được gọi là phác đồ cá nhân hóa. Tuân thủ phác đồ, trị đúng phương pháp và làm theo những lời khuyên từ Bác sĩ Da liễu sẽ giúp hạn chế tình trạng mụn viêm sưng đỏ tái phát, rút ngăn thời gian, tăng hiệu quả điều trị.
- Kiên trì với phác đồ của Bác sĩ, điều trị duy trì sau khi mụn cải thiện: Kiên trì là điều kiện cần để trị mụn thành công. Tại sao lại nói như vậy? Bởi trị mụn viêm sưng đỏ là cả 1 quá trình nên cần người bệnh phải có tính kiên trì tuân theo phác đồ điều trị, tái khám đều đặn, uống thuốc đúng giờ. Đặc biệt không được quá nóng vội mong chờ vào kết quả trong “cấp tốc” để tránh tình trạng da nhiễm corticoid từ các sản phẩm trôi nổi như đã nói ở trên.
- Chăm sóc da đúng cách: Chăm sóc da đúng cách đóng vai trò quan trọng quyết định 50% hiệu quả điều trị và ngăn ngừa mụn viêm sưng đỏ tái phát sau điều trị, kết hợp cùng chế độ sinh hoạt ăn uống, nghỉ ngơi khoa học là lời khuyên hàng đầu mà Bác sĩ Da liễu dành cho mỗi bệnh nhân của mình.
- Ăn uống khoa học: Có rất nhiều thực phẩm được xem là kẻ thù của da mụn như thức ăn nhanh, đồ cay nóng, ngọt, các loại nước có gas,… khiến tình trạng mụn dai dẳng. Vì vậy, để hạn chế mụn viêm sưng đỏ tái phát, hãy rèn cho mình 1 chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học, bổ sung nhiều chất xơ từ rau xanh, các loại quả ít ngọt, đồng thời uống đủ từ 2 – 3 lít nước mỗi ngày theo khuyến nghị từ Bác sĩ.
- Không sờ, cạy, nặn mụn trứng cá, mụn viêm sưng đỏ mới hình thành, việc này có thể gây mụn bị chai, gây tổn thương da và nguy cơ bị sẹo mụn vĩnh viễn