Mụn cục cứng dưới da là gì?
Mụn cục cứng được xem là một thể nặng chuyển biến từ mụn trứng cá bị viêm nang lông, lan rộng vào mô trung bì da. Mụn cục thường không có đầu và không có nhân. Hầu hết mụn cục cứng đều không có nhân; trồi lên hẳn trên bề mặt da. Thế nhưng chúng lại hình thành nhân mụn sâu bên trong, bao gồm ổ vi khuẩn cùng dịch mủ lan rộng ra các nang lông xung quanh.
Mụn cục cứng dưới da có giống mụn trứng cá không?
Đôi khi chúng ta nổi một nốt mụn cứng rất to, đỏ và thường không thấy nhân hay đầu mụn và chúng gây đau nhức vô cùng. Chúng ta hoang mang nghĩ rằng hẳn đây là mụn trứng cá thì rất tiếc đó là mụn cục cứng dưới da.
Trên thực tế,mụn trứng cá và mụn cục cứng dưới da đều là những dạng nặng của mụn trứng cá. Cả hai đều là những tổn thương viêm lộ ra trên bề mặt da. Tuy nhiên, mụn cục cứng không có đầu, trong khi mụn trứng cá dạng nang thì có.
Mụn trứng cá chứa đầy mủ và thường biểu hiện dưới dạng mụn đỏ với đầu trắng. Chúng cũng thường mềm hơn mụn cục cứng dưới da vì chúng chứa đầy mủ.
Mặt khác, mụn cục cứng xuất hiện dưới dạng những vết sưng tấy trên bề mặt da của bạn. Những nốt mụn này có màu đỏ, đau và cứng hơn so với tổn thương mụn trứng cá thông thường.
Tuy nhiên, các lựa chọn điều trị của mụn trứng cá và mụn cục cứng thường tương tự nhau.
Trong tất cả các loại mụn, thì mụn cục cứng được coi là thể nặng nhất. Cách trị mụn dạng này cũng nan giải nhất.
Dấu hiệu nhận biết mụn cục cứng dưới da
Mụn cục có thể nhận biết khi sờ vào da cảm nhận thấy các khối (cục) rất cứng và đau; nằm sâu trong da.
Lúc mới hình thành mụn là các cục sưng mềm gây đau sau đó mụn cứng sần viêm nhiễm nghiêm trọng.
Mụn dạng cục ban đầu thường là những ổ mụn ẩn nhỏ, nằm gần nhau. Ổ mụn nhanh chóng trở thành những khối u lớn với đường kính to, gây sưng đỏ, đau nhức, khó chịu; khi vỡ sẽ chảy máu rất nhiều và để lại thương tổn cho làn da cho dù đã được điều trị.
Không chỉ xuất hiện ở mặt, mụn u nang còn có thể mọc ở các vị trí khác trên cơ thể như cổ, lưng và ngực.
Nguyên nhân gây mụn cục cứng dưới da là gì?
Do vi khuẩn P.acnes
Cũng giống như mụn bọc, mụn đầu trắng và mụn đầu đen, mụn cục cứng dưới da xảy ra khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi dầu nhờn, bụi bẩn và vi khuẩn P. acnes. Vi khuẩn này sống trên bề mặt da của chúng ta. Đôi khi, nó có thể bị kẹt giữa bụi bẩn và dầu, dẫn đến nổi mụn.
Một trong những đặc điểm chính của mụn dạng nốt là tình trạng viêm ở các lớp sâu hơn của da. Nếu ta cố tình nặn hoặc ngoáy vào vết sưng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của mụn cục cứng. Ngoài ra còn các nguyên do khác.
Rối loạn nội tiết trong cơ thể
Đây được coi là nguyên nhân chủ yếu và khó điều trị nhất. Khi lượng hormone testosterone hoặc androgen tăng cao, tuyến nhờn bị kích thích mạnh, sản sinh nhiều lượng dầu trên da. Kết hợp với các vi khuẩn và lớp da chết sản sinh mỗi ngày, gây bít tắc lỗ chân lông và sản sinh mụn.
Quá trình rối loạn kéo dài và không được xử lý kịp thời gây ra tình trạng viêm nhiễm. Hậu quả là mụn cứng dưới da ngày càng lớn. Có thể mọc riêng lẻ hoặc lây lan sang vùng da khác. Hay còn được gọi là mụn nang, mụn mạch lươn. Tình trạng này rất khó có cách trị mụn cục dưới da hiệu quả.
Vệ sinh da không sạch sẽ
Bụi bẩn do đi đường, do tiếp xúc với chăn, gối, tóc, quần, áo; thậm chí là do nguồn nước. Các tác nhân này bám lên da. Nếu không được làm sạch sâu sẽ khiến các vi khuẩn xâm nhập dễ dàng. Tích tụ lại ngày càng nhiều sẽ tạo nên mụn ẩn dưới da. Những loại mụn này để lâu kết hợp với nhiều yếu tố, gây mụn dạng cứng dưới da.
Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp
Việc dùng mỹ phẩm là cần thiết. Nhưng việc lựa chọn sản phẩm không phù hợp với da; hay mua các loại mỹ phẩm không đảm bảo chất lượng có thể gây ra hệ lụy không tốt. Khiến da bị yếu, tắc nghẽn lỗ chân lông và có thể hình thành mụn cục cứng dưới da.
Do sử dụng kem trộn có chứa corticoid
Corticoid có trong kem trộn là chất làm phá hủy hệ miễn dịch của da. Nó giúp cho da ngậm nước rất nhanh. Nên ngay sau khi sử dụng, làn da sẽ rất căng bóng.
Chính tác dụng nhanh của loại kem này đã làm mờ mắt của nhiều người. Xem nó như một thứ kem “thần thánh”. Và lao vào sử dụng. Tuy nhiên, sau một thời gian. Khi làn da của bạn hoàn toàn mất hết “sức lực” chống lại các tác nhân gây hại. Da mỏng dần, yếu đi. Các nốt mụn xuất hiện li ti dần dần viêm nhiễm thành mụn dạng cục. Lây lan thành những nang mụn chi chít trên mặt.
Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc như chống động kinh, thuốc steroid, lithium cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng mụn cục dưới da.
Đồng thời, chế độ sinh hoạt thất thường, thói quen ăn uống không điều độ,… cũng ảnh hưởng và kích thích hình thành mụn cục.
Cách trị mụn cục cứng dưới da an toàn, hiệu quả tại nhà
Cách trị mụn cục – bài toán vô cùng hóc búa. Và nếu không biết cách, có thể để lại hậu quả sẹo rỗ. Vậy nên khi lựa chọn phương pháp, chúng ta cần hết sức thận trọng.
Điều trị mụn cứng dưới da từ bên ngoài
1. Làm sạch
Là bước đầu tiên và cũng là tiền đề cho quá trình trị mụn.
Làn da bị mụn, đặc biệt khi mụn đã ở thể nặng, cần làm sạch sâu. Nhưng vẫn đảm bảo nhẹ nhàng, không gây kích ứng. Sử dụng sữa rửa mặt có độ pH an toàn. Tuyệt đối không dùng các loại máy rửa mặt, tẩy da chết cơ học, chà xát mạnh sẽ khiến mụn bị vỡ hoặc sưng hơn.
2. Nặn mụn
Nhiều ý kiến cho rằng không được nặn mụn, nặn mụn gây viêm và sẹo. Tuy nhiên, điều đó chỉ xảy ra khi tự ý nặn mụn mà không có chuyên môn, không vệ sinh diệt khuẩn kỹ càng. Đối với những dạng mụn nhẹ, mụn có thể tự gom cồi và đẩy nhân.
Còn đối với mụn cục cứng, nếu không chích ra loại bỏ mủ và máu bên trong. Thì mụn không thể gom nhân, và tình trạng viêm sẽ rộng hơn. Đó là lý do tại sao, sau khi để một thời gian, mụn cục cứng dưới da lây lan thành nang lớn. Khi nặn mụn, cần lựa chọn các cơ sở uy tín. Và sau đó cần che chắn, bảo vệ da cẩn thận để tránh bị nhiễm trùng.
Bôi các hoạt chất kháng viêm, làm thoáng lỗ chân lông: acid salicylic, cặp đôi tẩy da chết hóa học nhà AHA/BHA, Retinol thần thánh, tea tree oil làm dịu da và giảm sưng,…Đây là những hoạt chất hiệu quả đã được kiểm chứng trị mụn dạng cục tuyệt vời.
Kết hợp trị mụn cục cứng dưới da bằng thiên nhiên
Nguyên liệu thiên nhiên có đặc điểm an toàn cho làn da, nên bạn hoàn toàn có thể kết hợp trị mụn cục cứng dưới da từ tự nhiên.
Một số loại nguyên liệu phù hợp để điều trị mụn như:
Củ nghệ
Curcumin có trong củ nghệ giúp kháng viêm, chống khuẩn, chữa lành da tổn thương.
Cách dùng: Giã nghệ tươi lấy nước. Bôi lên vùng da bị mụn cục cứng.
Tỏi
Tỏi cũng là nguyên liệu có tác dụng sát trùng, kháng viêm mạnh. Có khả năng ức chế các vi khuẩn gây mụn viêm trên da. Vì thế, bạn có thể dùng tỏi để cải thiện mụn cục dưới da.
Cách thực hiện: Ép tỏi lấy nước. Pha với 1 ít nước lọc và bôi lên vùng da bị mụn. Để khoảng 10 phút sau đó rửa lại với nước.
Giấm táo
Giấm táo có đặc tính kháng khuẩn có thể tiêu diệt vi khuẩn P. acnes, nguyên nhân gây ra mụn dạng nốt.
Cách sử dụng: Pha loãng một vài giọt giấm táo trong nước ấm và thoa lên vùng da bị mụn.
Baking soda
Baking soda là nguyên liệu thường được sử dụng nhiều trong việc làm đẹp và trị mụn hiệu quả. Trong baking soda chứa nhiều hoạt tính kháng viêm khử trùng nên chữa lành những nốt mụn bọc, mụn viêm, mụn cục cứng dưới da và cân bằng nồng độ pH. Ngoài ra, hoạt chất này còn hấp thụ bã dầu và tẩy tế bào chết giúp da trở nên tươi sáng, khỏe mạnh.
Cách thực hiện:
- Bước 1: Trộn từ 1-2 muỗng bột baking soda và đổ thêm một ít nước để tạo thành hỗn hợp nhuyễn sệt.
- Bước 2: Rửa mặt thật sạch và đắp hỗn hợp thu được lên vùng da bị mụn và để yên trong vòng 15-20 phút.
- Bước 3: Rửa mặt thật sạch bằng nước ấm.
Lưu ý: Thực hiện phương pháp này từ 2-3 lần/ tuần để đạt hiệu quả trị mụn bọc như mong muốn. Không nên lạm dụng quá nhiều tránh bị bào mòn da.
Chanh
Giàu chất chống oxy hóa và axi citric có tác dụng trị mụn, sát khuẩn và ngăn ngừa mụn mới hình thành.
Cách thực hiện: Vắt nước cốt chanh ra ly. Dùng bông thấm nước chanh bôi lên vùng da bị mụn. Để 10 phút sau đó rửa sạch với nước.
Lưu ý: Các phương pháp tự nhiên cũng có thể gây dị ứng. Trước khi dùng lên vùng da bị mụn, bạn nên thử ở vùng da khác.
Trị mụn từ bên trong
Cách trị mụn dạng cục bằng việc cân bằng nội tiết: Nội tiết là thứ gần như khó thay đổi. Việc lượng hormone sản sinh như thế nào? Cũng tương tự như việc gen đã quy định sẵn màu da, mái tóc của chúng ta. Không phải muốn là có thể thay đổi ngay tức khắc. Chúng ta chỉ có thể sống chung và khắc phục nó.
Cân bằng nội tiết
Mụn hình thành khi các hormon nam (testosterone/androgen) hoạt động quá mạnh so với estrogen. Vì vậy, cần phải hạn chế sự hoạt động của hormone nam và kích thích hormone nữ.
- Sử dụng tinh dầu hoa anh thảo: Giúp kích thích sản sinh estrogen, cân bằng nội tiết. Tinh chất dầu hoa anh thảo hiện đã được sử dụng trong rất nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng.
Tinh dầu hoa anh thảo được chứng minh hỗ trợ cân bằng nội tiết tố nữ.
- Tránh sử dụng carb xấu và đường tinh luyện: Một số phương pháp ăn kiêng đã được kiểm chứng rất hiệu quả trong việc giảm nhờn, giảm mụn: low carb, DAS,…
- Sử dụng các thực phẩm hữu cơ: Các thực phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, cung cấp và tăng cường estrogen. Một cách tự nhiên và an toàn nhất
- Sinh hoạt khoa học, có giờ giấc: Chế độ ăn, ngủ có thể ảnh hưởng xấu đến cân bằng nội tiết. Nên cần xây dựng cho mình những thói quen khoa học nhất.
Tuy nhiên như đã nói điều trị mụn cục cứng rất nan giải nên thường những phương pháp tại nhà cơ bản hoặc sử dụng nguyên liệu bằng thiên nhiên sẽ khó có tác dụng rõ rệt và bạn phải thật kiên trì. Vì vậy chúng ta nên tìm đến những loại thuốc kháng sinh mạnh hoặc nên đến chuyên khoa gia liễu để được tham vấn điều trị.
