Nguyên nhân khiến tóc rụng nhiều
Tuổi tác
Chu kỳ của tóc liên tục qua 3 giai đoạn trong suốt cuộc đời: giai đoạn tăng trưởng, giai đoạn chuyển tiếp và giai đoạn nghỉ ngơi. Tóc phát triển trong khoảng thời gian vài năm trong giai đoạn tăng trưởng. Nó chuẩn bị rơi ra trong giai đoạn chuyển tiếp ngắn hơn. Trong giai đoạn nghỉ ngơi, nó rơi ra ngoài. Khi già đi, mỗi sợi tóc dành nhiều thời gian hơn trong giai đoạn nghỉ ngơi, có nghĩa là đang rụng tóc nhanh hơn so với thời gian mọc.
Rụng tóc Androgenetic
Rụng tóc Androgenetic là một rối loạn di truyền được xác định trước do phản ứng quá mức với nội tiết tố Androgen, ảnh hưởng đến 50% nam giới và nữ giới. Nó đặc trưng bởi tình trạng rụng dần phần tóc cuối của da đầu bất kỳ lúc nào sau tuổi dậy thì, phân bố đặc trưng ở cả nam và nữ. Ở nam giới, rụng tóc nổi bật nhất ở vùng đỉnh và vùng trán, trong khi ở nữ giới, đường chân tóc phía trước thường không bị rụng tóc ở đỉnh lan tỏa mà được ghi nhận là phần trung tâm rộng hơn (nơi chia tóc làm đôi).
Rối loạn nội tiết tố
Thời kỳ mãn kinh:
Phụ nữ tự nhiên sản xuất một lượng nhỏ hormone Testosterone, trước khi mãn kinh, sẽ được cân bằng bởi một lượng lớn hơn Estrogen. Khi mức độ Estrogen giảm trước, trong và sau thời kỳ mãn kinh, tác dụng tương đối với Testosterone tăng lên. Trong các nang tóc, Testosterone được chuyển thành một hormone mạnh hơn, được gọi là Dihydrotestosterone (DHT), có thể làm bất hoạt các nang tóc, dẫn đến mỏng và rụng tóc.
Mang thai:
Mang thai thường đi kèm với tình trạng lông mọc um tùm do nồng độ cao của các yếu tố tăng trưởng, nội tiết tố và tăng cường lưu thông máu. Sau khi sinh, việc rụng một lượng tóc đáng kể là điều bình thường khi mức độ của các yếu tố tăng trưởng tuần hoàn và hormone này giảm mạnh. Điều này có thể làm cho chu kỳ sống của tóc đồng bộ hóa, vì vậy nhiều tóc rụng cùng một lúc, dẫn đến tình trạng rụng tóc đáng chú ý.
Tuyến giáp kém hoạt động:
Hormone tuyến giáp điều chỉnh tốc độ trao đổi chất và tốc độ hoạt động của các tế bào, bao gồm cả những tế bào trong nang tóc. Khi sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp, sự mất cân bằng có thể khiến tóc khô, dễ gãy và xơ hơn.
Hội chứng buồng trứng đa nang:
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một tình trạng phổ biến ở phụ nữ, trong đó các u nang nhỏ hình thành trên buồng trứng. Nó gây ra sản xuất thêm Androgen, có vai trò kích thích tuổi dậy thì, kích thích mọc lông, dẫn đến nam tính hóa. Những nội tiết tố Androgen bổ sung này cũng có thể khiến tóc trên đầu mỏng đi, đặc biệt là gần phía trước da đầu (hói đầu ở phụ nữ).
Căng thẳng
Các nang tóc chứa một số tế bào hoạt động tích cực nhất trong cơ thể, chúng cần được cung cấp liên tục oxy, protein, vitamin và khoáng chất. Hormone căng thẳng khiến các mạch máu nhỏ cung cấp cho nang tóc co lại khi máu được chuyển hướng từ da đến cơ và não như một phần của phản ứng căng thẳng.
Thiếu chất dinh dưỡng
Tế bào tóc là tế bào phát triển nhanh thứ hai trong cơ thể (chỉ đứng sau tế bào ruột). Thêm vào đó, có khoảng 120.000 sợi tóc trên da đầu, tất cả đều cần được nuôi dưỡng để phát triển. Thiếu dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến cả cấu trúc, sự phát triển của tóc và gây rụng tóc. Việc hấp thụ thấp các vitamin và chất dinh dưỡng sau đây có thể là nguyên nhân: axit béo, vitamin A, vitamin B12, vitamin C, vitamin D, vitamin E, sắt, kẽm,…
Thuốc
Một số loại thuốc có thể làm tóc tăng trưởng, thay đổi màu tóc hoặc kết cấu, rụng tóc. Nhiều loại thuốc gây rụng tóc, bao gồm: thuốc trị mụn có chứa vitamin A, thuốc kháng sinh và thuốc chống nấm, thuốc chống trầm cảm, thuốc tránh thai, thuốc chống đông máu, thuốc làm giảm Cholesterol, thuốc ức chế hệ thống miễn dịch, thuốc điều trị các bệnh ung thư, thuốc động kinh (thuốc chống co giật), thuốc cao huyết áp, thuốc tuyến giáp, thuốc giảm cân,…
Phân biệt tóc rụng sinh lý và tóc rụng bệnh lý
Tóc rụng sinh lý
Tóc rụng sinh lý tức là rụng tóc theo đúng chu kỳ sinh trưởng. Tóc mọc lên sau đó phát triển dài ra rồi theo thời gian sẽ già yếu và rụng đi. Sau khi tóc rụng đi thì lớp tóc mới được sinh ra để thay thế cho tóc cũ.
Tóc trên da đầu phát triển khoảng 0,3-0,4mm/ngày, tức là khoảng 1cm/tháng. Trung bình mỗi ngày có 50-100 sợi tóc sẽ bị rụng đi và cũng có khoảng chừng đó tóc được mọc thêm. Do đó, dù mỗi ngày bạn thấy tóc rụng vài chục sợi thì cũng không có gì đáng lo ngại, bởi đó chính là rụng tóc sinh lý thông thường.
Chu kỳ phát triển của tóc bao gồm 3 giai đoạn riêng biệt. Mỗi giai đoạn có một mốc thời gian riêng, có thể bị ảnh hưởng bởi tuổi tác, dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể. Vì chu kỳ này diễn ra liên tục nên trong điều kiện sinh lý bình thường, lượng tóc hầu như không thay đổi.
Tóc rụng bệnh lý
Khi bạn cảm thấy số lượng tóc rụng nhiều bất thường thì cần theo dõi để xem có rơi vào các trường hợp rụng tóc bệnh lý sau hay không.
Tóc rụng quá 100 sợi mỗi ngày, rụng tóc không rõ nguyên nhân và rụng tóc liên tục trong thời gian dài. Dấu hiệu dễ nhận biết là khi chải tóc, gội đầu thì tóc rụng từng nhúm một; hoặc khi tóc khô, bạn đưa tay lên vuốt tóc thì tóc cũng rụng nhiều.
Tóc rụng nhưng không mọc lại, hoặc tóc rụng ít hay nhiều nhưng bạn có cảm giác tóc không hề mọc lại và bạn thấy tóc ngày càng mỏng và ít đi. Bằng chứng rõ nhất là bạn thấy ít tóc con được mọc lên và thậm chí có những mảng rất thưa tóc.
Tóc rụng tập trung thành từng mảng. Tóc chỉ rụng ở một vị trí nhất định và cũng rất ít khi mọc lại. Nếu gặp tình trạng này thì chỉ sau một thời gian ngắn da đầu của bạn sẽ bị lộ ra ở vị trí tóc rụng.
Cách khắc phục tình trạng tóc rụng nhiều
Chế độ ăn uống khoa học
Tóc liên tục phát triển và được thay thế, các nang tóc liên tục tạo ra những sợi tóc mới từ các chất dinh dưỡng trong cơ thể. Với danh sách dưới đây, bạn có thể hoàn thiện chế độ ăn uống của mình để nuôi dưỡng một mái tóc đẹp.
- Giúp da đầu khỏe mạnh hơn: Cá béo, quả óc chó và hạt lanh chứa nhiều chất béo Omega-3, có thể ngăn ngừa da đầu khô và gàu.
- Giúp tóc chắc khỏe: Sữa chua và bơ đậu phộng chứa nhiều protein, thành phần chính tạo nên một mái tóc tuyệt vời và là nguồn cung cấp độ đàn hồi.
- Đối với tóc mềm mượt: Thịt nạc và đậu phụ có rất nhiều sắt và kẽm, những khoáng chất rất quan trọng để giữ cho mái tóc mềm mượt.
- Để không bị gãy rụng: Bông cải xanh, ớt đỏ và cam rất giàu vitamin C, có thể bảo vệ tóc khỏi gãy rụng.
Duy trì lối sống lành mạnh
Nghỉ ngơi và thư giãn:
Khi chúng ta căng thẳng, cơ thể của chúng ta sản xuất ra các hormone dư thừa trong phản ứng ‘chiến đấu’ hoặc ‘bỏ chạy’. Những hormone này là nguyên nhân gây ra rụng tóc bằng cách đẩy nhanh chu kỳ tăng trưởng. Bằng cách dành thời gian để nghỉ ngơi và thư giãn, cho dù bạn đang đi nghỉ hay ở nhà, có thể giúp cân bằng lại các hormone này trước khi rụng tóc.
Giảm và loại bỏ các thói quen xấu:
Những thói quen xấu như uống quá nhiều rượu, hút thuốc và ma túy đều có thể khiến tóc bị rụng và yếu đi. Hút thuốc là đối tượng của các nghiên cứu cho thấy có liên quan trực tiếp đến rụng tóc. Rượu có thể cản trở sự hấp thụ các chất dinh dưỡng và vitamin quan trọng, cần thiết cho sự phát triển cả tóc. Nó cũng có thể dẫn đến mức Kali và Magie thấp hơn, cuối cùng gây ra tóc khô, dễ gãy và khô da đầu.
Tập thể dục thường xuyên hơn:
Hoạt động, tập thể dục thường xuyên giúp tóc mọc nhanh hơn và cải thiện độ chắc khỏe. Mặc dù lợi ích của việc tập thể dục đối với sức khỏe nói chung của chúng ta đã được nhiều người biết đến, nhưng rất ít người nhận ra rằng nó cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến mái tóc của bạn. Khi tập thể dục, tim bơm máu xung quanh cơ thể nhanh hơn nhiều, cuối cùng dẫn đến sự phát triển tốt hơn vì các nang tóc có thể nhận được nhiều oxy cần thiết hơn.
Áp dụng các kinh nghiệm dân gian
Bồ kết
Những người bị bệnh cơ địa, tóc mọc chậm hoặc mắc các bệnh như nấm, hói đầu nên thường xuyên dùng bồ kết để gội đầu. Chúng sẽ giúp kích thích mọc tóc nhanh hơn, hạn chế rụng tóc, hỗ trợ điều trị bệnh rụng tóc, hói đầu và nấm.
Gội đầu bằng bồ kết rất tốt cho tóc nhưng không phải ai cũng thực hiện đúng cách và mang lại hiệu quả tốt, nhất là đối với giới trẻ hiện nay. Vì vậy, sau đây là một số hướng dẫn cơ bản giúp bạn luộc nước gội đầu bằng bồ kết đúng cách và hiệu quả:
- Bước 1: Chọn những quả bồ kết chín, già, có màu nâu sẫm vì chúng thường đảm bảo chứa hàm lượng Saponin cao nhất, tốt nhất.
- Bước 2: Đem bồ kết ra phơi nắng.
- Bước 3: Nướng trên than hoa, để giữ được hương thơm tự nhiên. Khi nướng, bạn nướng chín cả hai mặt của quả, đến khi dậy mùi thơm, có màu vàng cánh gián là được.
- Bước 4: Cho vào nồi một ít nước và bồ kết đã nướng, đun khoảng 5-10 phút để các chất trong bồ kết ra hết. Khi nước chuyển sang màu nâu đen và sủi bọt thì tắt bếp.
- Bước 5: Để nước nguội một lúc rồi gội đầu.
Vỏ bưởi
Vỏ bưởi chứa nhiều vitamin quan trọng đối với sức khỏe mái tóc, chẳng hạn như vitamin A, vitamin C, axit pantothenic, chất xơ, đồng, kali, biotin và vitamin B1. Ngoài công dụng làm sạch tóc, gội đầu bằng nước vỏ bưởi còn tạo cảm giác thư giãn, giảm căng thẳng với hương thơm dễ chịu. Cách làm nước gội đầu từ vỏ bưởi rất đơn giản:
- Bước 1: Cắt vỏ bưởi thành từng miếng nhỏ.
- Bước 2: Cho vỏ bưởi đã cắt vào nồi nước đun sôi.
- Bước 3: Để nguội rồi dùng nước đó gội đầu.
Nha đam (lô hội)
Nha đam có rất nhiều vitamin với hàm lượng cao như vitamin A, vitamin C và vitamin E cùng một hàm lượng nhỏ là vitamin B1, B2, B3, B12. Nha đam có khả năng làm sạch tự nhiên giúp loại bỏ gàu và da chết trên da đầu. Có tính kháng khuẩn cao có thể diệt trừ nấm trên da đầu nhờ axit salicylic có trong lá nha đam. Cách làm:
- Bước 1: Rửa sạch nha đam sau đó cắt bỏ gai 2 bên.
- Bước 2: Dùng dao hoặc thìa nạo lấy phần gel trong của nha đam.
- Bước 3: Xay nhuyễn và lọc bã qua một chiếc khăn vải để lấy phần nước cốt.
- Bước 4: Gội sạch đầu sau đó dùng nước ép nha đam này thoa lên da đầu.
Dùng dầu gội ngăn rụng tóc
Hầu hết các loại dầu gội đều chứa Sulfat, mặc dù chúng không làm tổn hại trực tiếp đến tóc nhưng chúng sẽ lấy đi lượng dầu tự nhiên trên tóc và da đầu, những thứ cần thiết cho một mái tóc chắc khỏe. Gội đầu quá nhiều với những loại dầu gội này có thể dẫn đến việc sản xuất quá nhiều dầu dẫn đến tóc nhờn hoặc suy giảm sự phát triển của tóc nếu các nang tóc không nhận đủ lượng dầu cần.
Một số câu hỏi thường gặp
Tóc rụng nhiều nên ăn gì?
Bằng cách ăn các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng đã được khoa học chứng minh là có lợi cho tóc. Sau đây là một số thực phẩm giúp ngăn ngừa rụng tóc nhiều:
- Trứng: Trứng là nguồn cung cấp Biotin dồi dào, một loại loại khoáng chất giúp thúc đẩy sự phát triển của tóc. Trứng cũng chứa các hợp chất khác tốt cho tóc, bao gồm L-lysine, vitamin D và một số khoáng chất nhất định.
- Bơ hạnh nhân: Bơ hạnh nhân chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm protein, chất béo lành mạnh và một số vitamin, tất cả đều có liên quan đến sức khỏe của tóc. Đó là hàm lượng vitamin E trong hạt mà các nhà nghiên cứu cho biết là đặc biệt tốt để giữ cho tóc dày và bóng.
- Cam, quýt: Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Y tế Hàn Quốc, thiếu sắt có liên quan đến rụng tóc, vì vậy điều quan trọng là phải đảm bảo bảo nạp đủ chất này. Mà cam, quýt có chứa nhiều vitamin C làm cho dễ dàng hơn cho cơ thể hấp thụ sắt.
- Rau mồng tơi: Rau mồng tơi có chứa nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất có lợi cho tóc cũng như sức khỏe tổng thể của bạn. Ngoài việc có hàm lượng sắt và magie cao, rau mồng tơi còn có thể giúp tóc sản xuất bã nhờn.
- Hàu: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng rụng tóc liên quan đến thiếu kẽm có thể được đảo ngược chỉ đơn giản bằng cách ăn nhiều hơn chất dinh dưỡng quan trọng này. Một cách để tăng lượng kẽm là ăn hàu.
- Quả óc chó: Theo một đánh giá được công bố trên tạp chí Dermatology Practical & Conceptual, sự thiếu hụt các axit béo thiết yếu không bão hòa đa axit linoleic (một axit béo omega-6) và axit alpha-linolenic (một axit béo omega-3) có thể gây ra những thay đổi về tóc như rụng tóc.
Tóc rụng nhiều là thiếu chất gì?
- Protein: Cấu trúc của tóc được cấu tạo từ các protein cứng gọi là keratin. Khi lượng protein dự trữ thấp, quá trình hình thành khối quan trọng này sẽ chậm lại và tóc mọc chậm hơn và yếu hơn.
- Biotin: Biotin là một chất dinh dưỡng đã được chứng minh là có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của tóc. Khi biotin tương tác với các enzym của tế bào, nó sẽ giúp tạo ra các axit amin – các hợp chất hình thành nên những protein quan trọng.
- Sắt: Các nang tóc nhận được oxy nuôi dưỡng từ sắt trong các tế bào hồng cầu. Mặc dù mức độ sắt trong máu có thể được coi là bình thường, nhưng vẫn có khả năng bạn có ferritin thấp – “ngân hàng” sắt mà cơ thể bạn giữ để sử dụng khi cần. Ferritin thấp có liên quan đến sự phát triển chậm hoặc ngừng của tóc, cũng như rụng tóc.
- Axit béo: Omega-3 được tìm thấy trong màng tế bào của da đầu và các loại dầu tự nhiên mà da đầu và tóc của bạn tạo ra để giữ nước.
- Nước: Trong khi ổ khóa của tóc được làm chủ yếu từ protein, chúng cũng được làm bằng nước và cần duy trì độ ẩm để tránh bị khô và gãy. Hãy đảm bảo bạn đang bổ sung bằng cách uống nhiều nước mỗi ngày.
- Vitamin B: B6, B12, folate giúp tạo ra các tế bào hồng cầu, mang oxy và chất dinh dưỡng đến tất cả các tế bào trong cơ thể, bao gồm cả những tế bào ở da đầu và nang tóc. Nếu bạn không bổ sung đủ vitamin B, các tế bào có thể bị đói, khiến tóc dễ bị rụng hơn, mọc chậm hơn và dễ gãy hơn.
- Vitamin C: Chất dinh dưỡng thiết yếu này thực hiện một số điều để giúp tóc khỏe mạnh. Vitamin C giúp hấp thụ sắt.
- Kẽm: Khoáng chất này giúp tăng cường các nang tóc và ngăn ngừa rụng tóc, bằng cách liên kết các protein của nó. Nó cũng đóng một vai trò trong việc các tuyến dầu hoạt động bình thường, giúp bảo vệ các tuyến dầu khỏi bị khô và gàu.
Tóc rụng nhiều có nên cắt ngắn không?
Cắt tóc ngắn hơn không liên quan đến việc rụng tóc. Đây là một quan niệm phổ biến cho rằng việc để tóc ngắn hơn sẽ giúp tránh hoặc làm chậm quá trình rụng tóc. Mặt khác, cắt tỉa tóc trong vòng 10-12 tuần một lần giúp bạn loại bỏ tóc gãy, hư tổn hoặc chẻ ngọn, xơ xác và kích thích mọc tóc. Nó cũng làm cho tóc của bạn trông bồng bềnh và thậm chí là bóng hơn.
Tóc rụng nhiều có mọc lại không?
Tóc có mọc lại hay không còn phụ thuộc vào nguyên nhân rụng tóc. Hầu hết các nguyên nhân dẫn đến tình trạng rụng tóc như thiếu dinh dưỡng, rối loạn tiết tố, căng thẳng,… thì tóc sau khi rụng đi vẫn có thể mọc lại. Tuy nhiên, rụng tóc do di truyền, hầu như không có hy vọng đưa ra bất kỳ phương pháp điều trị mọc tóc nào. Chúng ta có thể áp dụng các phương pháp điều trị, phòng ngừa hiệu quả để hạn chế tình trạng trên.