Sẹo lồi là gì?
Sẹo lồi là hậu quả của tổn thương da. Đây là kết quả của sự tăng sinh quá mức của mô đối với những tổn thương da, đặc trưng bởi sự tăng sinh nguyên bào sợi tại chỗ và sản xuất quá mức collagen. Sở dĩ gọi là sẹo lồi bởi sẹo phát triển lớn vùng tổn thương ban đầu đến vùng da bình thường lân cận và sẽ nằm cao hơn bề mặt da.
Đáng chú ý hơn khi sẹo lồi là loại sẹo không tự thoái tiến. Đa phần sẹo lồi sẽ phát triển hơn theo thời gian. Và các chuyên gia cũng nhận định rằng điều trị sẹo lồi là loại điều trị khó nhất trong các loại sẹo. Nguy cơ tái phát sẹo lồi sau các đợt điều trị thường rất cao. Tuy nhiên, bạn có thể phần nào yên tâm bởi sẹo lồi hầu như không ảnh hưởng đến sức khoẻ, nó chỉ gây ra các vấn đề về thẩm mỹ.
Ai có thể bị sẹo lồi?
Sẹo lồi có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào, phổ biến nhất là các vùng da vùng ức, vai và cánh tay, dái tai… và ai cũng có khả năng bị sẹo lồi. Do đó, việc chăm sóc vết thương một cách khoa học sẽ là chìa khóa giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc sẹo lồi. Không nên để các vết thương trên da có diễn biến lâu và đặc biệt là cần tránh nguy cơ viêm nhiễm để sẹo lồi không có cơ hội hình thành.
Yếu tố nguy cơ dẫn đến sẹo lồi sẽ là:
- Người sở hữu làn da sẫm màu dễ bị sẹo lồi hơn.
- Yếu tố gia đình, di truyền từ đời bố mẹ sang đời con cái.
- Phụ nữ trẻ tuổi và nhất là các thai phụ sẽ dễ mắc sẹo lồi.
- Loại chấn thương (bỏng, trứng cá…), vết thương chậm lành (> 3 tuần).
- Vết thương bị nhiễm trùng do vệ sinh không đúng cách gây sẹo lồi.
- Vết thương sâu nhưng không được can thiệp kịp thời
- Các yếu tố liên quan đến cơ địa của mỗi người…
Sẹo lồi có ảnh hưởng gì không?
Sẹo lồi có thể gây ra triệu chứng ngứa và đau tại vị trí da có sẹo. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh. Bên cạnh đó, khi các vết sẹo lồi hình thành ở vùng da hở như gương mặt và có kích thước lớn thì nó sẽ gây ra sự mất thẩm mỹ. Lúc này, sẹo lồi sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý và sự tự tin của người mắc.
Việc điều trị sẹo giúp cải thiện triệu chứng, thẩm mỹ và nâng cao chất lượng sống của bệnh nhân. Tuy nhiên, các bác sĩ cũng xem điều trị sẹo lồi là một thách thức lớn bởi đây là một loại điều trị khó và khả năng tái phát rất cao. Đã có rất nhiều trường hợp sẹo lồi xuất hiện trở lại thậm chí còn phát triển lớn hơn bình thường. Đây chính là lý do tại sao chúng ta cần có sự đồng hành của bác sĩ chuyên khoa để có thể loại bỏ vĩnh viễn sẹo lồi trên cơ thể.
Vì sao sẹo lồi tái phát sau khi điều trị?
Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị sẹo lồi nhưng chưa có phương pháp nào đạt hiệu quả tuyệt đối mà còn có nhiều tác dụng phụ, tỉ lệ tái phát cao. Và tình trạng sẹo lồi tái phát đã nằm trong tiên lượng của bác sĩ. Tỷ lệ tái phát có thể là từ 30-40%. Có người đã từng điều trị nhiều lần những vẫn không thể làm phẳng sẹo lồi trên da.
Có một nguyên nhân phổ biến nhất khiến cho sẹo lồi tái phát chính là điều trị sai cách và không đúng phác đồ. Bên cạnh đó, hiệu quả chữa sẹo lồi sẽ còn tùy thuộc vào tình trạng sẹo và trình độ tay nghề của bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân cần tìm đến cơ sở y tế chuyên khoa bao gồm các bệnh viện và phòng khám chuyên khoa da liễu để được bác sĩ tư vấn liệu trình phù hợp.
Trên thực tế, có rất nhiều cách điều trị sẹo lồi đang được áp dụng. Tuy nhiên chỉ định điều trị phù hợp chỉ có được sau khi các bác sĩ đã thăm khám cụ thể cho bạn. Không nên tự ý điều trị sẹo lồi tại nhà nhất là khi đó là dạng sẹo lâu năm và có kích thước lớn để tránh lãng phí thời gian và tiền bạc.
Các phương pháp điều trị sẹo lồi an toàn và hiệu quả
Trước hết cần nhắc lại là không có phương pháp điều trị sẹo lồi tốt nhất và cũng không có một giải pháp chữa sẹo nào có thể đảm bảo sẹo lồi không tái phát sau điều trị. Bạn có thể điều trị sẹo lồi đơn độc hoặc kết hợp nhiều giải pháp nhưng cần có sự hỗ trợ của bác sĩ chuyên khoa.
Tiêm corticosteroid nội tổn thương sẹo lồi
Phương pháp điều trị sẹo lồi chuẩn y khoa có thể giúp phẳng sẹo lồi 50- 100%, với tỷ lệ tái phát 9 – 50%. Phù hợp với những sẹo lồi có kích thước từ nhỏ đến trung bình ở nhiều vùng da khác nhau.
Sử dụng corticosteroid để tiêm tổn thương sẹo lồi sẽ giúp ngăn chặn quá trình viêm và phân bào, giảm tổng hợp glusaminoglycan, đồng thời làm tăng co mạch. Các sẹo lồi mới hình thành đáp ứng với điều trị tốt hơn các sẹo cũ. Do đó, bác sĩ cần thăm khám sẹo lồi để quyết định có tiêm nội tổn thương nay không hoặc có thể điều trị kết hợp với phương pháp khác hay không.
Liệu trình tiêm nội tổn thương sẹo lồi sẽ từ 3-6 lần, mỗi lần cách nhau từ 4-6 tuần. Có thể thực hiện áp lạnh ngay trước khi tiêm có thể giúp tiêm dễ dàng hơn bằng cách làm mềm sẹo, đồng thời cải thiện hiệu quả hơn so với điều trị tiêm đơn độc. Nên thực hiện hết liệu trình điều trị để ngăn cản sẹo lồi tái phát.
Áp lạnh điều trị sẹo lồi
Phương pháp điều trị sẹo lồi được thực hiện với nguyên lý gây thiếu máu cục bộ dẫn đến hoại tử à làm phẳng mô sẹo. Phù hợp cho những vết sẹo nhỏ, không quá dày với kích thước lý tưởng từ 8-16 cm2 sẹo/ đợt điều trị.
Bác sĩ sẽ sử dụng nitơ lỏng được đưa tới mô sẹo thông qua kim phẫu thuật đông lạnh đặc biệt nối với nguồn lạnh. Thời gian đông lạnh tùy thuộc vào kích thước sẹo lồi, nhưng thường lâu hơn so với phương pháp áp lạnh từ bên ngoài. Điều trị lặp lại từ 2-3 tuần để cho hiệu quả tốt nhất.
Áp lạnh nội tổn thương sẹo mang lại hiệu quả cao hơn 60%. Tuy nhiên, khả năng tái phát sẹo lồi vẫn còn. Bên cạnh đó, phương pháp cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Bao gồm tình trạng đau, phù nề, giảm cảm giác và đặc biệt gây giảm sắc tố vĩnh viễn dẫn đến hạn chế việc sử dụng ở những bệnh nhân có làn da sẫm màu.
